Mapper van de maand: Marc Gemis

16.07.2015 - Jorieke

Marc Gemis is een 48-jarige computerprogrammeur voor een multi-national in Mortsel. Zijn grootste passie zijn zijn honden, waarmee hij dagelijks gaat wandelen. Zijn nickname, escada is dan ook de naam van één van zijn honden.

Hoe leerde je OpenStreetMap kennen?

Tot 2011 ging ik al veel wandelen met de honden, maar dit waren dikwijls dezelfde wandelingen of wandelingen uit de Lannoo wandelgidsen. Deze wandelingen werden tot dan wel afgewisseld met agility wedstrijden. Jammer genoeg geraakte mijn wedstrijdhond geblesseerd en moest ik ermee stoppen. Daardoor kwam er wel meer tijd vrij voor wandelen. Omdat ik wel meer van België wilde ontdekken, kocht ik mij een Garmin-GPS.

Zo kon ik bv. de uitgestippelde routes van dogsfriendly.be gaan volgen. Toen ik ontdekte dat een goede wandelkaart evenveel kost als het toestel zelf, ging ik op zoek naar een goedkoper alternatief. Zo kwam ik terecht bij garmin.openstreetmap.nl. De kaart die daar beschikbaar werd gesteld, leek mij van voldoende kwaliteit voor mijn doeleinden.

Al snel merkte ik dat een aantal kleinere buurt- en wandelwegen in het dorp nog niet op de kaart stonden. Ik meldde me daarom aan op de Belgische mailinglijst om te vragen hoe ik dit het beste kon aanpakken. Ik kreeg behoorlijk wat advies, en user Polyglot liet me ook zien welke andere dingen er nog ontbraken, bv. huisnummers, bushaltes enz.

Gebruik je OpenStreetMap ook zelf?

Zoals je wel kan afleiden uit het bovenstaande, gebruik ik OpenStreetMap dus al de hele tijd op mijn Garmin. Verder zal ik steeds openstreetmap.org gebruiken als ik afspreek met vrienden voor een wandeling. Af en toe gebruik ik ook bv. Grapphopper of OSRM, om op voorhand te kijken hoelang een trip gaat duren. Deze zijn sinds kort allebei geïntegreerd in de openstreetmap.org website.

Recentelijk kocht ik mijn eerste smartphone. De hoofdreden van de aankoop was om om OsmAnd te kunnen gebruiken voor auto navigation. Op onze laatste vakantie werd OsmAnd ook ingezet als stadsgids.

Op welke manier map je?

Zoals reeds gezegd ga ik dagelijks wandelen met de honden. Deze wandelingen leveren bijna steeds informatie op die ik later op de kaart zet. Terwijl ik ‘s avonds vooral in de buurt ga wandelen, maak ik in het weekend uitstapjes in heel het land. Deze trips worden meestal gepland aan de hand van de wandelroute netwerken. Hierbij wordt door de toeristische dienst geen vaste lus uitgestippeld, maar kan je zelf een wandeling samenstellen aan de hand van genummerde bordjes. Deze netwerken zijn een van de dingen die ik map.

Voor de avondwandelingen ga ik anders te werk. Daar wisselde ik leuke wandelingen voor de honden langs rustige wegen af met typische survey wandelingen in de rustige woonwijken in de buurt. Dan wandelde ik elke straat op en neer en verzamelde zo alle huisnummers in een wijk. Op deze wijze heb ik ettelijke duizenden huisnummers verzameld. Nu de huisnummers kunnen geïmporteerd worden spendeer ik minder tijd aan zulke wandelingen.

Doordat ik steeds andere dingen begin te mappen, kan zelfs een wandeling die ik al ettelijke keren gedaan heb toch nieuwe gegevens opleveren. Nu tracht ik die wandelpaden ook nog te fotograferen voor Mapillary. Dat is echter niet zo gemakkelijk met 4 honden en als de zon stilletjes aan begint onder te gaan.

Welke tools gebruik je om te mappen?

Vanaf de eerste dag gebruik ik een GPS-toestel waarop ik waypoints zet met informatie die ik later wil mappen. Dat gaat prima voor korte teksten, zoals huisnummers of veel voorkomende objecten zoals vuilbakken of zitbanken. Hiervoor heb ik een heel “nieuwe” taal ontwikkeld van afkortingen.

Sinds een jaar of zo maak ik vooral foto’s. Daarop zie je nadien toch beter waar de objecten juist staan en bevatten ook meer informatie. Soms zie je dan dingen die je ter plekke ontgaan zijn. De foto’s worden hoofdzakelijk met een reflexcamera gemaakt. Ik probeer nu ook wel met de smartphone, maar de GPS en de camera zijn toch handiger omdat je die rond je nek kan hangen en eenvoudig met 1 hand kan bedienen. De andere hand heb ik namelijk nodig om de honden vast te houden. De foto’s worden steevast ook geüpload op mijn smugmug-website, als archief.

Vanaf het begin gebruik ik JOSM voor het verbeteren van de gegevens. Ik heb de andere editors wel eens geprobeerd, maar die voldoen toch niet aan mijn noden. iD is wel bruikbaar als je bijvoorbeeld dingen voor Maproulette doet. Level0 is handig als je een aantal dingen wil wijzigen die je verkeerd had gemapped. Ik heb daarover eens een dagboek verhaal geschreven.

Een tijdje heb ik me ook bezig gehouden met het verbeteren van fouten met behulp van osmose of KeepRight. Al verkies ik nieuwe dingen toevoegen, toch boven het verbeteren van fouten. Wat me zeer waardevol lijkt, want soms heb ik de indruk dat niet veel mensen echt naar buiten gaan om gegevens te verzamelen. Wel vond ik het leuk om fouten via Check de Monuments te verbeteren bij mij in de buurt. Misschien omdat ik dit onderwerp aantrekkelijk vindt.

Als ik mijn smartphone niet nodig heb voor navigatie, probeer ik hem te gebruiken om foto’s te nemen voor Mapillary. Deze tool laat me immers toe om foto’s te nemen terwijl ik aan het rijden ben.

Waar map je?

Ik map bijna uitsluitend in België. Natuurlijk map ik ook als ik op vakantie ben in het buitenland. Een enkele keer heb ik een paar dorpen in Mongolië of Oeganda gemapped. Dat is puur ontspanning, gewoon huisjes en paden overtekenen van luchtfoto’s. Maar ik geef toch de voorkeur aan het mappen dicht bij huis, waar ik vertrouwd ben met de omgeving

Wat map je zoal?

In het begin hield ik me enkel bezig met ontbrekende paden en de traditionele Points of Interest (POI) zoals winkels en banken of brievenbussen. Al snel kwamen daar huisnummers en bushaltes bij. De lijst werd alsmaar langer met vuilbakken, zitbanken, picknickplaatsen, reddingsboeien, parkings voor fietsen, enz.

Sinds kort map ik ook ondergrondse brandkranen (voordien wist ik niet hoe ik ze moest herkennen), kabines voor nutsvoorzieningen, markeringen voor pijpleidingen en de elektriciteitsleidingen voor de lokale distributie. Voor dat laatste zijn de foto’s die je op Mapillary kan vinden wel handig. De palen zijn namelijk te klein om eenvoudig te herkennen op de luchtfoto’s. Dat is misschien de reden dat er nog niet zoveel gemapped zijn. Je kan ze wel mooi zien op de kaart van ITO. Natuurlijk map ik ook de verkeersborden voor eenrichtingsverkeer of maximum snelheid e.d.

Sinds een jaar ben ik bezig met het in kaart brengen van de voorsorteerstroken in Vlaanderen. Ik ben daar ooit mee begonnen omdat ik de Lanes and Roads attributes stijl voor JOSM van Martin Vonwald eens in actie wou zien. Toen realiseerde ik me ook dat dat een hulp kan zijn bij een navigatie programma. Ik ben dan gewoon verder blijven doen. Heel Vlaanderen door, ik hoop nadien in Wallonië verder te gaan. Toen ik zo’n half jaar bezig was, kondigde OsmAnd aan dat er ondersteuning was voor deze data. Nog wat later werd er een “weekproject” opgestart in Duitsland met de focus op deze data. Er werd ook een tool ontwikkeld waarin je deze data kan bekijken. Dat geeft toch een goed gevoel dat je werk ook daadwerkelijk kan gebruikt worden.

Historische gebouwen en wandelknooppunten in Sint-Pieters-Leeuw

Tijdens deze virtuele tocht door Vlaanderen, zie ik dan wel af en toe slecht gemapte zaken, maar over het algemeen lijken de straten goed gemapped te zijn. Op het gebied van fietspaden kan er toch nog wel wat verbeterd worden. Heel dikwijls zie je slechte aansluitingen van fietspaden met de omliggende straten. Verder denk ik dat het eenrichtingsverkeer op het fietspad ook niet dikwijls wordt aangegeven (moeilijk te zien op een luchtfoto natuurlijk). Ik vrees dus dat de navigatie voor fietsers al wel eens in het honderd zal lopen.

Dankzij Mapillary is het nu ook gemakkelijk om de bestemmingen van de rijstroken en wegwijzers over te nemen. Het is nog wel wat zoeken naar geschikte foto’s die duidelijk genoeg zijn, maar dat kan alleen maar eenvoudiger worden als er meer foto’s beschikbaar komen. Die bestemmingen worden door OsmAnd ook als navigatie hulp uitgesproken en getoond op het scherm.

Ik heb me ook een tijd beziggehouden met postcode grenzen. Ik had op het Duitse forum gelezen hoe ze dat daar aanpakte. Deze relaties bleken de oplossing te zijn om Nominatim de juiste postcode te laten terug geven. Anderen hebben die methode opgepikt en zo zijn nu alle postcode grenzen in Vlaanderen aanwezig. Jammer genoeg ontbreken de administratieve grenzen in Wallonië nog, zodat deze postcode grenzen ook nog niet kunnen toegevoegd worden.

Via Check the Monuments ben ik bij de historische kaart terecht gekomen. Ik had tijdens mijn wandelingen al wel verschillende keren de bordjes voor beschermde monumenten gezien, maar had er nog nooit werk van gemaakt. Ondertussen zijn alle beschermde monumenten in Antwerpen, Mechelen, Gent en Brugge op de kaart gezet. Voor elke wandeling die ik plan via de wandelknooppunten, maak ik ook een lijstje van de historische gebouwen in de buurt. Hiervoor gebruik ik een zelfgeschreven Python scriptje dat waypoints genereert aan de hand van een wikipedia pagina. Voor elke gemeente, bv. Sint-Pieters-Leeuw, is er namelijk een pagina met de lijst van historische gebouwen. Onderweg controleer ik dan of het gebouw er nog is en maak er een foto van. Die foto plaats ik dan later op wikimedia en pas de wikipedia pagina ook aan. De gegevens van die gebouwen komen natuurlijk ook in OpenStreetMap.

Rozentuin in umap

Nadat ik op een meetup eens gesproken had met iemand die de Japanse Tuin in Hasselt gemapped had, wilde ik wel eens iets gelijkaardig doen. Daarom heb ik een aantal bezoeken gebracht aan het Openlucht Museum Middelheim (kaart) nabij Antwerpen om data te verzamelen en zo alle standbeelden in kaart te kunnen brengen. Ondertussen zou ik een nieuw bezoekje moeten brengen, want ze verhuizen die beelden al wel eens. Ik ben nu bezig met een gelijkaardig project in de rozentuin van het Vrijbroekpark in Mechelen om alle rozen in kaart te brengen.

Waarom map je?

Ik vind het vooral prettig om nieuwe dingen te ontdekken. De surveys geven me daarvoor een goed excuus. Het is natuurlijk ook nuttiger dan bijvoorbeeld eindeloos YouTube filmpjes te bekijken of games te spelen. En het is ontspannend.

Ik vind het ook wel leuk om telkens nieuwe projectjes op te zetten en dingen uit te proberen, vandaar dat ik regelmatig nieuwe dingen begin te mappen. Dat houdt het interessant.

Wat is je grootste verwezenlijking als mapper?

Het is moeilijk om te kiezen tussen mijn bijdragen aan de wandelnetwerken, het mappen van de beschermde monumenten en de voorsorteerstroken.

Doe je ook nog andere dingen in verband met OpenStreetMap?

Ik heb al een paar voordrachten gegeven rond OpenStreetMap, bijvoorbeeld op OpenBelgium 2015 en op introductiedagen die georganiseerd werden door Nicolas Pettiaux in het ESI te Brussel.

Ook had ik zelf een collectie voorkeuren samengesteld voor JOSM van dingen die ik veelvuldig nodig heb. Die is dan door iemand voor iedereen beschikbaar onder de (ongelukkig) gekozen naam BENELUX. Ik heb ook de originele Engelse vertaling voor de Historic Places kaart en JOSM preset gemaakt en onderhoud nog steeds de Nederlandse vertaling van die kaart. Onlangs heb ik nog een wiki-pagina met Overpass voorbeelden van het Duits naar het Engels overgezet zodat die kon gebruikt worden in het kader van een Google Summer of Code project.

En verder maak ik ook deel uit van het Mapper van de maand team. Dit idee werd door Ben Abelshausen gelanceerd om iedere maand een mapper in het zonnetje te plaatsen. Dit maakt het ook mogelijk om anderen te leren kennen en zo het community gevoel te vergroten. Dat team schrijft iedere maand een Belgische mapper aan met de vragenlijst en zorgt voor de vertalingen. De tekst is zo beschikbaar in het Nederlands en Frans voor de Belgische OpenStreetMap website en ik plaats zelf de Engelse tekst op mijn dagboek, zodat de rest van de wereld ook kan meegenieten.

Verder probeer ik af en toe de mensen te helpen op de help-website of op een van de fora.

Ik heb ook al een paar kaartjes gemaakt met umap. Via de “Hondse Kaart” heb ik geprobeerd om mijn vrienden uit de hondenwereld te tonen wat je met OpenStreetMap kan rond bv. losloopweiden en hen zo aan te zetten tot het mappen. Met de kaart rond frituren wou ik een typisch Belgisch fenomeen in de schijnwerper zetten. Dat heeft nogal wat bestaande mappers aangezet om de frituren bij hen in de buurt te mappen of de bestaande mapping wat aan te passen.

Heb je ideeën over hoe we de OpenStreetMap gemeenschap kunnen uitbreiden?

Ik denk dat we vooral nood hebben aan goede programma’s die “onze” data gebruiken. OsmAnd and Telenav’s Scout (enkel voor USA) lijken me goede voorbeelden. Maar het is bijvoorbeeld jammer dat we geen mogelijkheid hebben om wandelroutes uit te stippelen zoals dat wel kan op wandelknooppunt-website. We hebben zoveel meer data rond andere voorzieningen zoals picknickplaatsen, parkings, historische gebouwen, tavernes, enz. dat het mogelijk moet zijn een website te bouwen die meer informatie geeft en een betere planning mogelijk maakt.

Teveel websites zijn nu nog gericht op de mappers en te weinig op eindgebruikers. Aangezien de meeste mensen liever data consumeren dan te produceren is dat wel een probleem volgens mij.

Voor bestaande mappers moeten we misschien wat meer projecten uit de grond stampen in navolging van de Duitse en Engelse communities met hun week- of trimester opgaven. Gezien het relatieve succes van de vermelding van de umap met frituren op de mailing list en de facebook pagina, zouden zulke opdrachten misschien een stimulans kunnen zijn voor de bestaande mappers.

Wat is de grootste sterkte van OpenStreetMap volgens jou?

De grote verscheidenheid aan data die op interessante manieren kan gecombineerd worden, zoals bijvoorbeeld Polyglot gedaan heeft met zijn Het Pad van Ad. Hier wordt een wandelroute gecombineerd met informatie rond openbaar vervoer en toerisme.

Wat is de grootste uitdaging/moeilijkheid voor OpenStreetMap?

Nog teveel mappers staren zich blind op wat er op www.openstreetmap.org te zien is. Maar er is zo’n rijkdom aan verschillende websites en applicaties. Dat zouden we nog veel meer moeten kunnen benadrukken. Misschien dat de aanpak van de Duitse, Franse of Belgische beter is. Leg de mensen eerst uit dat het om data gaat die op verschillende websites en apps kan gebruikt worden, toon ze dan pas een grote voorbeeldkaart. Die grote kaart wordt toch maar steeds vergeleken met Google of nagewezen omdat deze of gene feature er niet op staat.

Hoe blijf je op de hoogte van nieuwtjes ivm OpenStreetMap?

Ik probeer een 15-tal mailing lists en fora te volgen in vier verschillende talen. Vooral van het Duitse forum heb ik al veel geleerd. De Wochennotiz heb ik al een aantal jaar geleden ontdekt en lijkt mij onontbeerlijk voor iedereen die geïnteresseerd is in wat er rond OpenStreetMap gebeurd. Er zijn ook vertalingen in het Engels, Frans en Spaans geloof ik. Verder heb ik ook een “alert” waarmee Google me dagelijks op de hoogte brengt van nieuwe webpagina’s ivm OpenStreetMap. Af en toe zit daar iets interessants bij.

Heb je contact met andere mappers?

Ik ben redelijk actief op de Belgische mailinglijst. Verder heb ik veel contact met Polyglot. In het begin heb ik heel veel van hem geleerd. Het meeste contact verloopt via email. Ik probeer ook deel te nemen aan allerlei bijeenkomsten van mappers, zoals bv. meetups of presentatie dagen. Ook heb ik een aantal Hangouts georganiseerd om beginnende mappers wat uitleg te geven. Dat is niet altijd even eenvoudig via email.

Als ik problemen heb, contacteer ik soms ook rechtstreeks andere mappers om uitleg te vragen. In het buitenland zitten soms specialisten op een bepaald gebied en dan vind ik dat je die beter rechtstreeks kan aanschrijven. Tot nu toe heb ik daar altijd positieve reacties op gehad, omdat iedereen toch hetzelfde doel heeft: de data te verbeteren. Zelf ben ik ook al gecontacteerd i.v.m. een feature die ik verkeerd had gemapped. Ik was er niet helemaal zeker van wat het was, maar had er een link naar een foto aangehangen. Zo kon de specialist ter zake me contacteren en me vertellen dat het om een waterreservoir voor de brandweer ging i.p.v. een ondergrondse brandkraan.

Om af te sluiten, is er iets dat je de lezer nog zou willen meedelen?

Ik zou alle beginnende mappers in België aanraden om zich in te schrijven op de mailinglijst en daar raad te vragen over hoe je dingen het beste kan aanpakken. De tools om te editeren bevatten niet altijd alle noodzakelijke informatie om een juiste edit te maken.